22 850 58 75 bok@epsdruk.pl

Spis treści:

 

RGB

Co to jest RGB? Model przestrzeni barw mający zastosowanie w ekranach monitorów i telewizorów, w projektorach, w cyfrowych aparatach fotograficznych i w skanerach. Jest to skrót trzech kolorów głównych Red (czerwony), Green (zielony), Blue (niebieski).  Model zakłada, że kolory główne i otrzymane z ich zmieszania barwy świecą, są wiązkami światła. W przestrzeni RGB, nałożenie na siebie trzech kolorów głównych, daje kolor biały. Każdy z trzech kolorów głównych może przybierać wartości od 0 do 255, gdzie 0 to brak koloru, zerowa jasność, a 255 to maksymalne jego nasycenie i jasność. I tak kolor czarny to R=0, G=0, B=0, a kolor biały to R=255, G=255, B=255. Przestrzeń może być wyłącznie symulowana w druku, wiele kolorów jest w druku nie do uzyskania. Poszczególne urządzenia mogą się różnić rozpiętością rejestrowania skali RGB.

  

CMYK

Co to jest CMYK? Model przestrzeni barw mający zastosowanie w druku. Główne kolory to Cyjan, Magenta, Yellow (żółty) i pomocniczy kolor Karbon (czarny). Kolory CMY teoretycznie wystarczą do uzyskania czerni, ale ze względów praktycznych dodaje się czwarty kolor czarny. Poszczególne kolory główne przyjmują wartości od 0 do 100, gdzie 0 to brak koloru, a 100 to jego maksymalne nasycenie. W modelu CMYK kolor biały to wartość C=0, M=0, Y=0 K=0, zaś kolor czarny można uzyskać ustalając wartości C=100, M=100, Y=100, K=100 lub C=0, M=0, Y=0, K=100. Przy czym w poligrafii stosuje się albo C=0, M=0, Y=0, K=100 albo dla uzyskania głębszej czerni C=50, M=50, Y=50, K=100.

 

PANTONE

Czym są kolory PANTONE? Amerykańska firma Pantone Inc. opracowała swoją własną paletę barw do zastosowań poligraficznych. Są to specjalne kolory, które mają własne wzorniki, gdzie każdy ma przypisany własny numer. Znajdziemy tu kolory klasyczne, ale też metaliczne, fluorescencyjne, pastelowe i żywe. Eleganckie szarości, zabójcze fiolety i kolor pomarańczowy, który jest niczym żywcem zdjęty z soczystej pomarańczy. Chciałoby się rzec, że paleta idealna, więc czemu jej nie używać na każdym kroku? Otóż paleta Pantone reprezentuje kolory gotowych farb. Ma zastosowanie w zasadzie wyłącznie w druku offsetowym, sitodruku. Nie ma możliwości właściwego odwzorowania kolorów Pantone w przestrzeni CMYK i RGB. Projektując swój dokument pamiętaj, że będziesz pewnie chciał go wydrukować, czy nawet poprawnie wyświetlić na ekranie monitora. Wybór kolorystyki Pantone musi być świadomy. Druk offsetowy i sitodruk to technologie raczej wysokonakładowe, drogie w przypadku np. 100 sztuk wizytówek, które nierozważnie wzbogacisz o kolor Pantone, lub co gorsza o kilka takich kolorów. Oczywiście każda drukarnia ma możliwość konwersji kolorów Pantone na zdatne w klasycznym druku skale kolorów, ale wtedy skazujesz się na loterię jeśli chodzi o ich odwzorowanie. Kolory PANTONE w druku często łączy się z kolorystyką CMYK, wykorzystując kolory PANTONE jako kolory dodatkowe, służące do zdobień (kolory metaliczne, fluorescencyjne). 

  

PLIK WEKTOROWY

Co to jest plik wektorowy? Grafika w pliku wektorowym jest reprezentowana jako zbiór figur geometrycznych – w przypadku dwóch wymiarów (2D) lub brył geometrycznych w przypadku przestrzeni trójwymiarowej (3D). Figury i bryły są zdefiniowane przez układ współrzędnych, a całość ma zapis matematyczny. Grafika wektorowa ma to do siebie, że skaluje się bezstratnie, a zapisane w nim obiekty możemy dowolnie powiększać bez utraty jakości. Czcionki, a więc obiekty tekstowe, nawet te z Microsoft Word, są również wektorowymi obiektami. Zaleca się, aby Twoje logo powstało właśnie w pliku wektorowym. Zapis wektorowy pozwala również na wykorzystanie zawartych w nim obiektów jako instrukcji dla wielu maszyn wycinających, grawerujących, lakierujących. Przykładowe programy do tworzenia grafiki wektorowej to Corel DRAW, Adobe Illustrator, Inkscape. Przykładowe rozszerzenia plików to .cdr, .ai, .eps, .svg. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby do pliku wektorowego wstawić obiekt bitmapowy (rastrowy) jak np. zdjęcie. Natomiast taki obiekt nie stanie się przez to wektorowy, powstanie plik hybrydowy, gdzie jego częścią bitmapową, będą rządziły prawa plików bitmapowych (a więc pilnujemy rozdzielczości). 

 

RODZAJE FOLII SAMOPRZYLEPNEJ

Folia monomeryczna: jest to powszechnie używana folia samoprzylepna do wyklejania płaskich powierzchni i podstawowy produkt oferowany w drukarniach. Jest to stosunkowo tani materiał, używany do ekspozycji długo- i krótkookresowych. 

Folia polimerowa: jest to droższy wariant folii samoprzylepnej o większej trwałości, umożliwiający wyklejanie powierzchni z niedużymi przetłoczeniami i nierównościami.

Folia wylewana: często zwana “samochodową” umożliwia wyklejanie obiektów z dużymi przetłoczeniami (podgrzanie jej umożliwia formowanie).

 

 

DRUK CYFROWY

Czym jest druk cyfrowy? Technologia druku, w której zawartość pliku cyfrowego jest  bezpośrednio przetwarzana przez drukarkę, treści zamieniane są w informację o rastrze i przenoszone bezpośrednio na podłoże. Na takiej zasadzie działa mała drukarka domowa, zarówno ta atramentowa jak i laserowa, jak i  duża cyfrowa maszyna drukarska lub ploter drukujący.

W drukarce laserowej przeniesienie informacji z pliku na podłoże następuje poprzez “rysowanie” laserem (lub czasem diodami LED) na światłoczułym bębnie obrazu i tym samym wybiórcze elektryzowanie go, co umożliwia miejscowe przyczepienie się toneru i przeniesienie go na podłoże. Taki wydruk po utrwaleniu, najczęściej termicznym, jest bardzo odporny, charakteryzuje się wysoką jakością i co ważne powstaje w czasie liczonym ledwie sekundami. Pierwsza drukarka laserowa została stworzona przez firmę XEROX.

Plotery atramentowe (lateksowe, solwentowe, UV) i drukarki atramentowe przenoszą informację o rastrze na podłoże natryskując mikroskopijne krople tuszu.  Również są przykładem technologii cyfrowej.

 

DRUK OFFSETOWY

Czym jest druk offsetowy? Technologia druku, w której treść po zamianie w raster jest trawiona/naświetlana w odpowiednich płytach tak, aby farba drukarska pokrywała wybrane miejsca oddające treść. Tak powstają matryce, które umieszcza się na obrotowych bębnach maszyny drukarskiej. Bębny obracają się, płyta jest pokrywana farbą i za pomocą pośrednich wałków oddaje treść na podłoże. Technologia przewidziana do dużych i bardzo dużych nakładów.  

4+0, 4+4, 1+0, 1+1, 4+1

O co chodzi z tymi oznaczeniami? Oznaczenia często spotykane w kontekście druku. Oznaczają ilość użytych kolorów (chodzi kolory podstawowe w modelu przestrzeni barw) i wskazują jedno- lub dwustronność zadruku. Oznaczenie 4 najczęściej wskazuje na druk CMYK, tzw. full color, oznaczenie 1 często stosuje się jako oznaczenie druku monochromatycznego (druk czarno-biały) , ale nie tylko. 1+0 może również oznaczać druk jednym kolorem PANTONE. Możliwe są też oznaczenia inne niż 4 i 1 (jak 2 , 3, 5, 6 i więcej) w zależności od ilości kolorów na jakie rozbarwia się dokument. Np 5+1 to najczęściej druk CMYK + 1 pantone z jednej strony arkusza i druk cz-b lub druk 1 kolorem PANTONE z drugiej jego strony. 

Oznaczenie 1+0 i 1+1 stosuje się również jako oznaczenie jedno- lub dwustronności innych procesów technologicznych jak np wykończenie folią, lakierem.

PLIK RASTROWY

Co to jest plik rastrowy? Plik zawierający grafikę rastrową (potocznie zwaną bitmapą), czyli grafikę będącą siatką kolorowych punktów / pikseli. Każdy piksel ma zadany kolor spośród dostępnych, w używanej przestrzeni barw. W całości tworzą obrazek / zdjęcie. Im gęstsza siatka pikseli, tzn , im więcej pikseli mieści się w osi poziomej i pionowej, tym wyższa rozdzielczość (jakość) obrazka i tym większy może być on wyświetlany lub drukowany. Przykładowe pliki rastrowe to JPG, TIFF, GIF, PNG. Najpopularniejsze programy do obróbki plików rastrowych to Adobe Photoshop, Gimp, Corel PHOTO-PAINT. Pliki rastrowe są generowane również przez aparaty cyfrowe.

  

SPAD

Co to jest spad i dlaczego drukarnia zawraca mi nim głowę? Pliki, w których zdjęcie, tło lub inne obiekty graficznedochodzą do samej krawędzi, powinny posiadać pewien zapas, być nieco większe niż docelowy format po przycięciu. Chcąc by np. wizytówka z tłem / zdjęciem miała format 90×50 mm, przygotowujemy plik, w którym tło, a więc i sam plik mają format 94×54 mm. Dlaczego? Otóż sam druk jak i cięcie obarczone są pewnym błędem, poszczególne arkusze druku, poszczególne strony danego arkusza mogą się minimalnie różnić między sobą, nie pasować idealnie do siebie. Introligator docinając pracę, nie ma możliwości indywidualnie podejść do każdego arkusza / cięcia z osobna, docina wszystkie arkusze na raz, często łącząc wiele zleceń, odcięte użytki układa w stosy i tnie dalej, nawet jeśli trafiłby niczym NASA w linię gdzie kolorowe tło wyznacza format użytku, to sukces dotyczyłby oprócz pierwszego tylko części pozostałych arkuszy, część zaś mogłaby pozostać z cienkim marginesem w kolorze podłoża (tzw “świecenie”). Jeśli plik ma spad, introligator tnie w znacznik cięcia. Ty drogi kliencie nie zauważysz drobnych przesunięć, bo będą maskowane przez spad, a introligator przytnie Ci wizytówki nawet w 5-10 minut. 

FORMATY ARKUSZY


Formaty A (mm) Formaty B (mm)
A7 74 x 105 B7 88 x 125
A6  105 x 148 B6 125 x 176
A5 148 x 210 B5 176 x 250
A4 210 x 297 B4 250 x 353
A3 297 x 420 B3 353 x 500
A2 420 x 594 B2 500 x 707
A1 594 x 841 B1 707 x 1000
A0  841 x 1189  B0 1000 x 1014 
 
Koperty (mm) Inne (mm)
C6 114 x 162 DL (druk) 210 x 99
C5 162 x 229 wizytówka (PL) 90 x 50
C4 229 x 324 wizytówka (EU) 85 x 55
C3 324 x 458 wizytówka (ISO) 86 x 54
DL 110 x 220 wizytówka (AU) 90 x 55